En nu nog maar alleen het lichaam los te laten – de liefste en de kinderen te laten gaan alleen nog maar het sterke licht het rode, zuivere van de late zon te zien, te volgen – en de eigen weg te gaan. Het werd, het was, het is gedaan. M. Vasalis
Als je ernstig ziek wordt of het levenseinde in zicht is van jou of een dierbare, verandert er veel. Je vertrouwde bodem is onder je weg geslagen en je wordt direct uit je comfortzone geslingerd. Emoties kunnen je overspoelen, zoals angst, verdriet en onzekerheid. Een veelvoud aan vragen komt naar voren.
Vragen die het einde van je leven betreffen: Wat gaat er met mij gebeuren? Welke keuzes zijn er? Welke medische zorg heb ik nodig of wil ik nog hebben? Hoe kijk ik terug op mijn leven? Wat moet ik regelen? Wat wil ik nog doen in de tijd die rest? En wat is daar voor nodig?
Vragen over het stervensproces: Wat is sterven? Hoe bereid ik me voor op dat allerlaatste moment?
Vragen over daarna: wat geloof ik eigenlijk ten diepste? Welke literatuur ondersteunt mijn proces?
In deze laatste levensfase is het belangrijk om je op alle niveaus goed voor te bereiden op de naderende overgang: fysiek, mentaal, emotioneel, praktisch en spiritueel. Sterven is immers een belangrijke transitie. Veel doe je wellicht in afstemming met je geliefden.
Hoeveel geliefden je ook naast je hebt, het sterven doe jij alleen. Ik sta graag naast je in de eenzaamheid van deze levensfase.
Kern van de begeleiding is het herstellen van je relatie met je oorspronkelijke aard, dat wat nooit geboren is en niet sterft. Vanuit het rusten in Zijn vind je een natuurlijk antwoord op iedere vraag die in je leeft. Het is ook het moment om obstructies die je belemmeren te doorvoelen en te laten transformeren in bereidheid en rust. Dit is vaak een diepgaand en rijk proces.
In mijn leven ben ik nogal eens gevraagd om naast een stervende plaats te nemen. Het viel me op dat zowel de stervende als de familie vaak niet goed zijn voorbereid op de dood. De laatste tien jaar heb ik mijn kennis en ervaring ten aanzien van dit indrukwekkende proces verdiept.
